Texnoloji inkişafların böyüməsi və yayılmasında genişlənməyə dair mübahisələr müasir dünyada vacib məsələdir. Rəqəmsal era son on ildə kütləvi şəkildə genişlənərək məziyyətlərlə dolu yeni bir rəqəmsal dövrün qarşısıalınmaz təkamülünü ortaya çıxardı. Deyirlər ki, istənilən şeyin həddindən artıq olması çox vaxt ölümcül olur. Texnoloji infrastrukturun tərəqqisi və inkişafı bir sözlə, “yaxın gələcəkdə dünyanı idarə edəcək güclü və sürətli rəqəmsal struktur” olaraq xarakterizə edilə bilər.
Texnologiya, daha doğrusu informatika sahəsindəki müxtəlif standart və prinsiplərin yeniliyi, insanlar arasında artıq rahatlıqla müxtəlif xidmətləri yerinə yetirən insanabənzər süni mexanizmləri cəlb etmişdir. Süni zəka, dərin maşın öyrənməsi, sinir şəbəkələri və data elmləri kimi texnologiyalar üstünlüklərlə dolu yeni bir təkamül meydana gətirib. Ancaq bu, insanlıq üçün riskli ola bilər.
Texnoloji singularlığın narahatlıq doğuran təkamülü, texnoloji böyümə sürətinin artması səbəbi ilə zəruri mövzudur. Belə ki, keyfiyyətlərinin böyük faydalarına baxmayaraq, texnologiyanın narahatlıq doğuran təkamül sənəti insan kodeksi və etik davranışlardan başlayır. Texnologiyanın artan inkişafı insanlıq üçün o qədər çox gəldi ki, gələcəkdə, böyük ehtimalla, müvazinətsizliklə üzləşəcəkdir. Texnoloji singularlıq anlayışını başa düşmək çox vacibdir və aşağıda, konsepsiyanın dəqiq təsviri verilmişdir.
Texnoloji Singularlıq konseptini anlamaq.
Texnoloji singularlıq kimi bilinən bu konsept texnologiyanın irəliləməsinin və inkişafının“sıfır nəzarət” nöqtəsinə çatma müddətinə əsaslanan nəzəri fikir və mübahisə kimi izah edilə bilər. Bu konsepsiya, əlavə olaraq, insan doktrinalarının və sivilizasiya etikasının insanlar tərəfindən pozulmasına gətirib çıxaran, bir nəticəsi olmayan və ya daha dəqiq desək, geri dönüşü olmayan texnologiyaların hipotetik mahiyyətini araşdırır.
Müxtəlif elm adamları biraraya gələrək texnoloji singularlıq nəzəriyyəsini formalaşdırdıqda bu, incə bir anlayışa çevrilir. Singularlıq paradiqması, dünyaya hakim olacaq kütləvi texnologiya gələcəyinin nəzəri və hipotetik mənzərəsini texnoloji cəhətdən daha az bilikli insanlara ayrılaraq izahedir.
Sonuncusu, insan zəkasından üstün olan super intelektual mexanizmin və infrastrukturun mövcudluğu ilə nəzərə çarpacaqdır. Hələ də dünyada olan texnoloji-singularlıq konsepsiyası üzərində intellektual kompüterlər və mexanizmlər öz-özünə idarə olunan kompüterlərin yanaşması ilə yenilənəcək və sənayeləşəcəkdir. Konsepsiyanın bəşəriyyətin təbiətinə narahatlıq doğuracaq dərəcədə təsir edəcəyi düşünülür. Normalda, insan və kompüter zəkasının üzlaşması tədricən artan olmalıdır. Yuxarıda göstərilən yanaşmaya əsasən, texnoloji singularlığın təkamülü nəticəsində yaranacaq stres və narahatlığın mənfi təsiri də olacaqdır.
NASA və IEEE kimi müxtəlif texnoloji qurumlara görə, texnologiyanın süni zəkalar və s. sahəsində daha da dərinləşdiyi aşkardır. Ölçülə bilən olmaq-texnologiya çərçivələrinin nə qədər sürətlə böyüdüyünü izah edən sadə bir ifadədir. Bu məqalə, texnoloji singularlıq səbəbi ilə ortaya çıxan stress və narahatlıq mövzusuna aydınlıq gətirməyə hazırlaşır. Tamamilə insan əli çatmayan intellektual mexanizm yolunun inkişafı otuz il qabaqdan qurulacaqdır. Nəzəriyyə, NASA-nın ən yaxşı ‘NASA Lewis’ Araşdırma Mərkəzi NASA texniki hesabatları vasitəsi ilə qurulmuşdur. Bu tətbiqdən sonra insanın varlıq erasını, daha doğrusu varlıq dövrünü siləcək texnoloji singularlıq zəkanın yeniliyini izah edildi.
Belə bir anonim texnoloji təsir prosesinin gözlənilən illərdə dözümlü olub-olmayacağı hələ də sual olaraq qalır. Bu təsirdən yan keçmək məsələsi hələ də müzakirə altındadır. Doğrudur, texnologiyanın inkişafında singularlıq zəkanın tutacağı yer müəyyən mənada üstünlük verəcəkdir, lakin bunun da təhlükəli nəticələri və təsirləri olacaqdır. Texnoloji singularlıq ilə əlaqəli bəzi nümunələri vurğulamaq mütləqdir.
İnsan bacarığının inkişafı.
Biz anlamalıyıq ki, nəhəng texnoloji irəliləyişlərdə zirvəyə çatmaq, yəni texnoloji singularlığa çatmaq üçün insanın dəstəyinə daha da çox ehtiyac var. İnsan zəkası ilə süni zəkanın birləşməsi insanın təcrübələri sayəsində mümkün olub. Erkən dövrlərdə adı çəkilmiş digər insanüstü süni intellekt texnologiya infrastrukturları texnolojı maşınların inkişafında istifadə olunub. Bütün bunlar kompüterdə olan intellektual aspekt sayəsində mümkün olacaqdır. Data elmləri və sinir şəbəkələri anlayışı insanın ehtiyac duyacağı texnoloji bir köməkdir. Maşın super zəkası sağlamlıq sektoruna güclü kömək edəcək və bununla həyat daha asan olacaqdır. Bununla yanaşı, insan kodlaşdırmasındakı incə faktorları nəzərə alsaq, bunun nəticələri aldadıcı da ola bilər.
Texnoloji singularlığ, bir çox texnoloji yönümlü düşüncə tərzinə sahib olan insanların beynində inkişaf etməyə davam edən mübahisəli bir nəzəriyyədir. Elonun gələcəkdə həyata keçirəcəyi layihələrdən dəfələrlə bəhs etdiyini eşitmişik. İnformasiya Texnologiyaları sektorunda ortaya çıxan müxtəlif alqoritmlər və prinsiplər sayəsində bu səviyyəyə çatma ehtimalı var. Bəli, müxtəlif nüfuzlu sektorlarda olan bəzi insanlar texnoloji singularlığın heç vaxt baş verməyəcəyinə inanırlar. Texnoloji singularlığın narahatlıq doğuran təkamülünün müəllifi olaraq, düşünürəm ki, hipotetik nöqteyi-nəzərdən bu realdır və insanlıq üçün mənfi nəticələr verəcəkdir.
Heç düşünmüsünüz ki, maşınlar insanlardan daha intellektual hala gəldiyi zaman nə baş verəcək? Əgər texnologiyada sürətlə böyüyən yeniliklərlə ayaqlaşmasaq, bu, insanlara mənfi təsir edəcəkdir. Aşağıda texnoloji singularlığın təkamülündən yaranacaq nəticələrin bəziləri verilib.
İnsan aliliyinin mübarizəsi dünyanın ən ölümcül silahıdır. Singularlıq zəka maşınlarının inkişafı, Süni zəkanı, yəni AI-ni ortaya çıxaran, insanlar tərəfindən inşa edilmiş kod və prosedur dəstləri anlayışlarıdır. Yuxarıdakı şərhlər insanı fövqəlbəşər zəka maşınlarını daha yaxşı dəyişdirə və idarə edə bilən edir. Texnoloji singularlığın əsas mənfi təsirlərindən biri də terrorçu və ya digər təhlükəli insanlar tərəfindən insan əleyhinə istifadə edilə bilən ölümcül silahların istehsalının artmasıdır.
Müharibə, idarə edilməsi çətin olacaq bir hadisə olacaqdır. Hətta Qarabağ müharibəsi zamanı biz Dronların nə qədər effektiv olduğunu hammımız müşahidə etdik və tarixi qələbəmizdə onların istifadəsi böyük rol oynamışdır.
Kiber cinayətlər ikiqat artaraq xaotik bir dünya yaradacaqdır. Onlayn texnika ilə işləmək bacarığı hüdudsuz olacaq və beləliklə bu, çox sayda insanı məlumat təhlükəsizliyinə və məxfilik itkisinə məruz qoyacaqdır. AI kimi texnologiyalar qurbanları ifşa edəcək emulativ və proqramatik doktrinə sahib olacaqları üçün sosial media platforması qarşıdurmaların və münaqişələrin əsas mərkəzi olaraq istifadə ediləcəkdir. Əsas təhlükə insanlar arasında qorxuya zəmin yaradacaqdır. Sağ qalma yanaşmaları tükənəcək və bu da hər kəsi həssaslaşdıracaqdır.
Bəşəriyyətin sivilizasiyasında dəyişiklik.
Texnologiya sehrbazları və gurularla dolu qitə, yeni əxlaq kodeksinə sahib olan bir nəslin təkamülünə gətirib çıxaracaqdır. Texnologiyanın inkişafı, geri dönüşü olmayan bir vəziyyətin nümunəsidir. Bu da o deməkdir ki, müəyyən çağda olan insanların öz sivilizasiyalarında dəyişikliklər etməsi lazım olacaqdır. Sonrakı nəslin texnologiyaları və qaydaları dəqiq və anlaşılmaz olacaqdır.
Daha ümumiləşdirilmiş yanaşma ilə desək, texnoloji singularlıq anlayışı həm müsbət, həm də mənfi təsir göstərir. Bu məqalədəki kontekst, müxtəlif baxış nöqtələrinə və xaotik dövrün texnoloji singularlığın narahatlıq doğuran təkamülünə əsaslanır. Əgər singularlıq mümkün səviyyəyə çatsa, müsbət təsirlərlə müqayisədə dünyaya daha çox mənfi təsir edəcəkdir. Singularlığın 2045-ci ildə baş verəcəyi və super insan intellektual kompüterlərin isə 2029-cu ildə əldə ediləcəyi iddia edilir. Bu, dünyanın ən böyük texnoloji aləmi olan google-da çalışan bir mühəndisin fikrincə belə olacaqdır.
